Dienstenuitval in het OV
Toelichting
Al meer dan tien dagen wordt door het personeel van de regionale openbaarvervoersbedrijven gestaakt. Dit leidt tot ergernis voor veel reizigers, te laat komen op het werk en problemen bij instellingen en scholen. Door de uitspraak op het kortgeding, dat de drie noordelijke provincies en Rover hebben aangespannen, is deze onevenredigheid in de maatschappelijke effecten van de staking, ook erkend. Zij hebben het initiatief genomen om voor vier weken een afkoelingsperiode in te stellen zodat men kan gaan onderhandelen en tot een overeenkomst kan komen. De PvdA fractie heeft begrip voor het personeel van de regionale vervoersbedrijven, maar wil daarnaast ook voor de reiziger opkomen, die hiervan de dupe wordt. De PvdA fractie is van mening dat de verantwoordelijkheid voor het vervoer van de reizigers in eerste instantie ligt bij de leiding van de openbaarvervoerbedrijven en niet bij het personeel. Uit het onderzoek van de heer Klaas de Vries blijkt overigens ook dat de overheden te weinig geld over hebben voor het openbaar vervoer. De PvdA fractie vindt dat een slechte zaak. Ondergetekende stelt aan het College van Gedeputeerde Staten de volgende vragen:
- Zijn GS met ons van mening dat de reizigers de dupe zijn van de ontstane situatie?
- Zo ja, bent u het eens met de stelling dat vervoerders de plicht hebben om reizigers naar hun bestemming te brengen?
- De vervoerders krijgen geld van de Provincie voor de te leveren diensten. Op dit moment worden deze diensten niet geleverd. Wat denken GS hieraan te doen?
- Zijn GS het met ons eens, dat een afkoelingsperiode van vier weken een oplossing zou kunnen zijn voor de ontstane situatie?
- Zo ja, zijn GS bereid zich ook aan te sluiten bij het initiatief, dat genomen is door de drie noordelijke provincies en Rover?
- Zien GS mogelijkheden om meer geld te investeren in het OV en zo ja, op wat voor manier.
In het kader van de nieuwe aanbesteding die het College volgende jaar zal uitschrijven wil de PvdA fractie serieus laten onderzoeken of, en zo ja hoe, in de toekomst de zekerheid van de dienstverlening aan de reizigers in het openbaarvervoer kan worden vergroot. Daarom stellen we aanvullend de volgende vraag aan GS:
- Zien GS mogelijkheden, om in het programma van eisen voorwaarden op te nemen die niet raken aan fundamentele rechten van werknemers, maar wel een bescherming bieden aan reizigers in geval werknemers en werkgevers een arbeidsconflict hebben?
Resul Özdemir
July 2nd, 2008 at 2:28 pm
Antwoord
voordr
R. Özdemir (PvdA)
(d.d. 11 juni 2008)
Nummer
2175
Onderwerp
Dienstenuitval in het OV
Aan de leden van Provinciale Staten
Toelichting vragensteller
Al meer dan 10 dagen wordt door het personeel van de regionale openbaarvervoersbedrijven
gestaakt. Dit leidt tot ergernis voor veel reizigers, te laat komen op
het werk en problemen bij instellingen en scholen. Door de uitspraak op het kortgeding,
dat de drie noordelijke provincies en Rover hebben aangespannen, is
deze onevenredigheid in de maatschappelijke effecten van de staking, ook
erkend. Tevens is er het initiatief genomen om voor vier weken een afkoelingsperiode
in te stellen, zodat men kan gaan onderhandelen en tot een overeenkomst
kan komen.
De PvdA-fractie heeft begrip voor het personeel van de regionale vervoersbedrijven,
maar wil daarnaast ook voor de reiziger opkomen, die hiervan de dupe
wordt. De PvdA-fractie is van mening dat de verantwoordelijkheid voor het
vervoer van de reizigers in eerste instantie ligt bij de leiding van de
openbaarvervoersbedrijven en niet bij het personeel. Uit het onderzoek van de
heer K. de Vries blijkt overigens ook dat de overheden te weinig geld over hebben
voor het openbaar vervoer. De PvdA-fractie vindt dat een slechte zaak.
1. Zijn GS met ons van mening dat de reizigers de dupe zijn van de ontstane
situatie?
Antwoord
Ja.
2. Zo ja, bent u het eens met de stelling dat vervoerders de plicht hebben om
reizigers naar hun bestemming te brengen?
Antwoord
Ja.
3. De vervoerders krijgen geld van de provincie voor de te leveren diensten. Op dit
moment worden deze diensten niet geleverd. Wat denken GS hieraan te doen?
Pagina 2/4
Antwoord
Door middel van een brief aan onze concessiehouders hebben wij hen op 28 mei
2008 gewezen dat in de afgegeven concessies formeel geregeld is dat de
concessieverlener het recht heeft om de verstrekte exploitatiebijdrage geheel of
gedeeltelijk terug te vorderen dan wel te verrekenen, indien als gevolg van een
staking of werkonderbreking de uitvoering van de dienstregeling onderbroken is
dan wel niet aan de concessievoorwaarden voldaan is. Wij hebben hen meegedeeld
dat wij voornemens zijn om van dit recht gebruik te maken. Dat houdt in
dat in afrekening van de exploitatiebijdrage over 2008 de concessiehouders
inzichtelijk dient te maken hoeveel dienstregelingsuren dan wel -kilometers
(afhankelijk van de betreffende concessie) niet zijn ingezet als gevolg van de
staking en werkonderbrekingen.
4. Zijn GS het met ons eens, dat een afkoelingsperiode van vier weken een
oplossing zou kunnen zijn voor de ontstane situatie?
Antwoord
Ja.
5. Zo ja, zijn GS bereid zich ook aan te sluiten bij het initiatief, dat genomen is door
de drie noordelijke provincies en Rover?
Antwoord
Het OV-bureau Groningen-Drenthe heeft samen met Rover een kort geding aangespannen
tegen de bonden en Arriva. Gelet op de uitspraak van de Groningse
rechter zijn door de gezamenlijke provincies (IPO) de bonden en werkgevers
opgeroepen om het vonnis landelijk toe te passen. Na deze uitspraak hebben wij
procedures in gang gezet om - in gezamenlijkheid met andere provincies - een
kort geding aan te spannen richting de vakbonden, indien zij landelijk geen gevolg
geven aan deze uitspraak. De bonden is tot en met donderdag 12 juni 2008 de tijd
gegeven om het Groningse vonnis landelijk toe te passen. FNV bondgenoten,
CNV bedrijvenbond en de Unie hebben dezelfde dag het IPO per brief laten
weten dat met ingang van zaterdag 14 juni 2008 in het gehele land (streek)bussen
zullen gaan rijden tussen 07.00 uur en 09.00 uur en tussen 16.00 uur en
19.00 uur. Door de toezegging van de vakbonden is een gang naar de rechter
voor de provincies op dit moment niet aan de orde gelet op de uitspraak van de
rechter in Groningen.
Op woensdag 18 juni 2008 heeft staatssecretaris Huizinga de provincies en de
stadsregio’s toegezegd om in 2008 toch een groot deel van de loon- en prijsindex
uit te keren op de Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer. In 2008 zal een extra
bedrag van 16 miljoen euro ter beschikking worden gesteld. Ook zal het voorstel
van de provincies en stadsregio’s worden ondersteund om een reële prijsstijging
(van 4,5%) van de strippenkaart en abonnementen voor het stads- en streekvervoer
in 2009 toe te staan. Provincies en stadsregio’s vinden dit een goede
basis om afspraken met streekvervoerbedrijven verder te kunnen uitwerken. Alle
decentrale overheden zullen, voor zover juridisch mogelijk is binnen concessieafspraken,
streven naar een redelijke index van in ieder geval 3,4% in 2008 voor
de streekvervoerconcessies. Voor de index 2009 wordt aanvullend een brandstofindex
ontwikkeld op basis van de reële kostenstijging ten opzichte van 1 januari
Pagina 3/4
2007, waarbij eveneens rekening wordt gehouden met de reeds in de gebruikelijke
index opgenomen brandstofcomponent.
6. Zien GS mogelijkheden om meer geld te investeren in het OV en zo ja, op wat
voor manier?
Antwoord
In de openbaarvervoerconcessies van de provincie Zuid-Holland is de bekostiging
van de openbaarvervoersdiensten vastgelegd. In de concessies DAV en HWGO
wordt inzake de loon-/prijsindexatie de BDU-index als norm gehanteerd. Deze
norm wordt ook voor de concessie DBL-RMH gehanteerd, maar is na de concessieverlening
als norm gesteld. Dit vanwege het feit dat de BDU bij de aanbesteding
nog niet in werking was getreden. Door deze bepaling zijn wij - evenals de
concessiehouders - inzake de loon-/prijsindexatie afhankelijk van hetgeen het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat als BDU-index hanteert. Wij zien geen
mogelijkheden om een hogere index uit te keren. Dit gaat in tegen de concessieeisen.
In het kader van de nieuwe aanbesteding die het college volgende jaar zal
uitschrijven, wil de PvdA-fractie serieus laten onderzoeken of, en zo ja hoe, in de
toekomst de zekerheid van de dienstverlening aan de reizigers in het openbaar
vervoer kan worden vergroot. Daarom stellen we aanvullend de volgende vraag
aan GS:
7. In het kader van de nieuwe aanbesteding die het college volgende jaar zal
uitschrijven, wil de PvdA-fractie serieus laten onderzoeken of, en zo ja hoe, in de
toekomst de zekerheid van de dienstverlening aan de reizigers in het openbaar
vervoer kan worden vergroot. Daarom stellen we aanvullend de volgende vraag
aan GS:
Antwoord
Nee. De provincie heeft geen wettelijke rol in de relatie werkgever - werknemer.
Richting reizigers kan de provincie geen aanvullende maatregelen nemen dan de
eisen die nu al in de Programma’s van Eisen zijn opgenomen. Actievoeren in het
kader van een loonconflict is een juridisch erkend recht. In het kader van een
staking is het voor de provincie Zuid-Holland onmogelijk om alternatief vervoer te
regelen. Dit ‘besmette werk’ wordt wegens het stakingsrecht niet aangenomen
door collega vervoerbedrijven.
Pagina 4/4
De provincie zal bij nieuwe aanbestedingen van het stads- en streekvervoer in de
Programma’s van Eisen bepalen dat de vervoerder verplicht is om restitutie te
verlenen aan reizigers die met hun bij de vervoerder afgesloten vervoersabonnement
wegens een staking of werkonderbreking niet kunnen reizen. Bij de huidige
stakingen hebben de vervoerders Arriva en Connexxion een dergelijk reglement.
Dit is echter op vrijwillige basis. Reeds enkele duizenden reizigers hebben
landelijk al om restitutie verzocht bij hun vervoerders.
Den Haag, 8 juli 2008
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland,
secretaris, voorzitter,
M.H.J. van Wieringen-Wagenaar J. Franssen